Edukacja na Wychodnym jako innowacja

Program „Dzieci Mają Wychodne” to propozycja edukacji dzieci w środowisku przyrodniczym, organizowana jako pogłębienie i uzupełnienie nauczania odbywającego się w budynku szkoły lub przedszkola.

Ta forma edukacji została nazwana „Edukacją na Wychodnym” i stanowi fundament  programu „Dzieci mają wychodne” rozpoczętego przez Fundację Rozwoju Dzieci w marcu 2021 r.

Edukacja na wychodnym nie polega na tworzeniu nowego programu dydaktyczno-wychowawczego. Wychodzenie z dziećmi w środowisko przyrodnicze powinno być zaplanowane, jako część istniejącego programu edukacyjnego grupy przedszkolnej lub klasy szkolnej. Program nauczania musi być zgodny z podstawami programowymi dla danego etapu edukacji. Proponujemy następującą definicję edukacji na wychodnym:

Warunki środowiska przyrodniczego spełniają wszystkie tereny zielone: lasy, łąki, działki, ogrody, otoczenie rzek, ale też naturalne place zabaw, parki czy nawet niewykorzystany teren, przynależący do szkoły lub samorządu lokalnego, i przeznaczony do używania przez dzieci. Edukacja na wolnym powietrzu może odbywać się również podczas wycieczek terenowych.

Skoro edukacja w środowisku przyrodniczym realizuje wytyczne, cele oraz dotyczy treści, określonych w podstawie programowej, może być realizowana jako innowacja organizacyjno-metodyczna.

Innowacja organizacyjna, bo wprowadza regularne (zależnie od decyzji placówki – raz lub więcej razy w tygodniu) wyjścia z klasą/grupą poza placówkę w celu prowadzenia zajęć programowych.

Innowacja metodyczna, bo wprowadza się nowe metody pracy z dziećmi oraz nowe pomoce dydaktyczne – można powiedzieć, że pomocą dydaktyczną staje się otaczająca przyroda.

Program ma też charakter innowacji wychowawczej, ponieważ jednym z zadań jest integracja i wzmocnienie relacji zarówno dzieci z nauczycielem, jak i między sobą osłabionych pandemią Covid-19, nadmiernym korzystaniem z telefonów komórkowych czy brakiem wspólnych, angażujących obie strony zajęć w ramach programu.

Program „Edukacji na wychodnym” jest w wielu punktach odpowiedzią na wytyczne w opracowanym przez  MEiN dokumencie  „Podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2024/2025”.[1]

W przypadku wprowadzenia innowacji w placówce wszelkie prawa autorskie należą do nauczycielek/nauczycieli, prowadzących zajęcia z dziećmi.

Mamy jedynie prośbę o powoływanie się na Fundację Rozwoju Dzieci jako źródła inspiracji działań oraz przesłanie nam wyników ewaluacji na adres wychodne@frd.org.pl.

[1] https://www.gov.pl/web/edukacja/podstawowe-kierunki-realizacji-polityki-oswiatowej-panstwa-w-roku-szkolnym-20242025

Chcemy dzielić z Wami radość i nagłaśniać efekty 🙂

Przydatne materiały:

1. Podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2024/2025 – link do: https://www.gov.pl/web/edukacja/podstawowe-kierunki-realizacji-polityki-oswiatowej-panstwa-w-roku-szkolnym-20242025
2. Edukacja w środowisku przyrodniczym – wskazówki wynikające z przeglądu teorii i badań – pobierz > https://www.frd.org.pl/wp-content/uploads/2021/10/Eduk-na-wych_teoria-i-wytyczne.pdf