Na terenach wiejskich i w małych miasteczkach dramatycznie brakuje oferty rozwojowo edukacyjnej dla małych dzieci, zwłaszcza tych poniżej 3 roku życia. Z powodu braku przedszkoli ponad 50% dzieci 3-5-letnich nie uczestniczy w wychowaniu przedszkolnym. Uznaliśmy, że biblioteki są doskonałym miejscem do rozszerzenia swoich działań o zajęcia dla najmłodszych dzieci.
Obszar terytorialny
Działania projektu były realizowane w 89 bibliotekach wraz z filiami całej Polsce- w bibliotekach gmin wiejskich i wiejsko-miejskich do 20 000 mieszkańców.
Mapa bibliotek: https://www.google.com/maps/d/u/0/edit?mid=zKgYNrTH36l0.kyWUdQpmcoqg
Partnerzy
Program Rozwoju Bibliotek www.prb.pl
Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego www.frsi.org.pl
Czas realizacji
Wrzesień 2013 – lipiec 2014
Cel
Wprowadzenie do oferty biblioteki zajęć edukacyjnych dla małych dzieci – nawet od 3 miesięcy do 6 lat – i ich rodziców, opiekunów, babć i dziadków.
Odbiorcy
– biblioteki i ich filie uczestniczące w Programie Rozwoju Bibliotek
– bibliotekarki
– dzieci, rodzice, seniorzy oraz lokalna społeczność
Działania
– W 8 miastach przeprowadziliśmy 11 szkoleń dla 163 bibliotekarek z całej Polski.
przygotowujących do wprowadzenia do biblioteki różnorodnych zajęć dla dzieci i rodziców. Obszary tematyczne:
„Grupy Zabawowe w bibliotece” – zajęcia edukacyjne dla dzieci od urodzenia do 3 roku życia oraz ich rodziców (a także babć i dziadków).
„Biblioteczka dla najmłodszych” – wypożyczalnia książeczek i zabawek/gier edukacyjnych dla dzieci od urodzenia do 6 lat wraz z prostą „instrukcją obsługi” dla rodziców informującą jak dana zabawka wpływa na rozwój dziecka i jak się nią z dzieckiem bawić.
„Warsztaty dla rodziców” – cykl spotkań w bibliotece dla rodziców prezentujących jak mogą wykorzystywać codzienne, domowe sytuacje do stymulowania rozwoju dzieci oraz bezpiecznego korzystania przez dzieci z Internetu.
„Tata i dziadek w bibliotece”– zachęcenie ojców i dziadków do wspólnych działań na terenie biblioteki.
– Zapewniliśmy bibliotekarkom specjalistyczne doradztwo, by ułatwić im wdrażanie nowej oferty. Przeprowadziliśmy w sumie 91 godzin doradztwa specjalistycznego na miejscu w bibliotekach, oraz 310 godzin doradztwa on-line.
Efekty
– Do pracy z dziećmi i rodzicami przygotowaliśmy 163 bibliotekarki.
– Wyposażyliśmy 49 bibliotek w 6 rodzajów zestawy materiałów edukacyjnych, dopasowanych specjalnie ich zapotrzebowania.
– W konkursie „Dzieci buszują w bibliotece” na najciekawsze zajęcia dla dzieci wzięło udział 79 bibliotek.
– Przygotowaliśmy 4 projekty modelowe: Grupy Zabawowe w bibliotece; Biblioteczka dla najmłodszych; Warsztaty dla rodziców oraz Tata i dziadek w bibliotece jako inspiracje do działań planowanych przez biblioteki. Wszystkie projekty są do pobrania na platformie www.labib.pl pod nazwiskiem Katarzyna Paterek.
– Przygotowaliśmy poradnik on-line „Dzieci w bibliotece” http://dzieciwbibliotece.pl/ w formie strony internetowej oraz w formie PDF.
– Przygotowaliśmy podręcznik dla rodziców, z jakich stron wspierających rozwój i edukację swoich dzieci warto korzystać w wersji do ściągnięcia ze stron www: https://www.frd.org.pl/publikacje
Więcej informacji:
Film prezentujący działania projektu „Dzieci i rodzice w bibliotece” https://www.youtube.com/watch?v=e18ARWoaHQM
Strona http://dzieciwbibliotece.pl/ oraz blog
Przykładowe wydarzenia w bibliotekach:
Biblioteka w Korzeniewie prowadzi systematyczne warsztaty dla mam
Biblioteka wiele razy kontaktowała się z nami w trakcie projektu. Po szkoleniach Fundacji Komeńskiego, biblioteka uzyskała dotację w ramach konkursu grantowego Aktywna Biblioteka. Projekt nosił nazwę „Pakujemy walizkę – w podróż na całe życie”, adresowany do młodych matek, które mają dzieci w wieku 0-6 lat. Odbywały się systematyczne spotkania, w których matki ze względu na pracę (praca zmianowa) lub obowiązki rodzinne nie zawsze mogły uczestniczyć, dlatego w zajęcia angażowani byli też pozostali członkowie rodzin – ojcowie, babcie, dziadkowie. W zajęciach uczestniczyło średnio 10 mam i 15 dzieci. W ramach projektu przeprowadzono warsztaty dla rodziców na temat: Coś z niczego, Zabawy podczas czekania., Dzieci lubią pomagać, Zabawy słowami, Dziecko i książka – wg scenariuszy, które biblioteka otrzymała od Fundacji podczas szkoleń. Ponieważ dopominała się o następne – otrzymała kolejne materiały szkoleniowe. Biblioteka zakupiła także Biblioteczkę dla Najmłodszych, która prezentowana była podczas warsztatów, a po zakończeniu projektu uzupełnia wyposażenie Dziecięcego Kącika Czytelniczego i udostępniana jest wszystkim czytelnikom. Szczególnie cieszy nas, że po zakończeniu projektu warsztaty są kontynuowane w oparciu o własne zasoby i doświadczenie bibliotekarek.
Biblioteka w Luzinie inspiruje
Jest to jedna z bibliotek partnerskich, która w pierwszym PRB dowiedziała się od nas, co to są Grupy Zabawowe. Na początku 2014 r. zgłosiła się do Fundacji Komeńskiego osoba z działu szkoleń biblioteki wojewódzkiej w Gdańsku. Była zainteresowana przeprowadzeniem szkolenia dla bibliotekarek, przygotowującym do prowadzenia w bibliotekach spotkań dla najmłodszych dzieci z rodzicami. Szkolenie odbyło się w maju 2014 roku. W rozmowie po szkoleniu nasz trener zaproponował, że gdyby biblioteki chciały kontynuować współpracę, kolejne spotkanie warto zorganizować w Luzinie, w którym funkcjonują 4 Grupy Zabawowe. Jedna – ta pierwsza z GZ, która została założona w gminie – działa z powodzeniem w bibliotece. Szkolenie odbyło się w październiku 2014 roku, wszystkie uczestniczki zostały ugoszczone i przywitane przez dyrekcję, bibliotekarki oraz 4 mamy dzieci, które uczestniczą w zajęciach. W czasie rozmowy z uczestniczkami szkolenia, podkreślały jak ważnym dla nich i dla ich rodzin było to, że spotykają się w Grupach Zabawowych. Tę wagę spotkań podkreśla również trwałość grup, z których najstarsza ma już 3 lata nieprzerwanych, regularnych spotkań. W ankiecie ewaluacyjnej po szkoleniu kilka bibliotekarek podkreślało, że takie świadectwo bibliotekarek i dyrekcji było dla nich bardzo ważne i przybliżyło je do podjęcia decyzji, że będą organizować takie zajęcia u siebie w bibliotece.
Sponsor
Projekt realizowaliśmy w ramach Programu Rozwoju Bibliotek we współpracy z Fundacją Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego w ramach Fundacji Billa i Melindy Gates
Kontakt
Katarzyna Paterek
e-mail: kpaterek[at]frd.org.pl
Galeria
Zdjęcia i opisy działań uczestniczek projektu znajdują się na blogu http://www.biblioteczne-dladzieci.blogspot.com
